Sedanscum

Sedanscum^[1] (Polonice Sędańsk, Theodisce Seedanzig) est parvus vicus in Ermlandia-Masuria in Polonia. Situm est Masuria in comitatu Ortelsburgi, ac caput scultetii^(pl) Sedansci est, ubi sculteti munus ex anno 2024 Christina Jonik fungitur.^[2]

Sedanscum et lacus Sedanscius

Historia[recensere | fontem recensere]

Sedanscum conditum tempore Prussiae feodum regis Poloniae erat, die 14 Novembris 1579^[3] Iure Culmense in 600 iugeribus agri ab Iona de Dobeneck (qui capitanei Ortelsburgi munus fungebatur), cum is Ioannis Pollacki tres fundos transcripserit^[3]. Anno 1656, bello Suecico-Polono invasio Tatarorum acciderat, et totus vicus incensus, direptus, depopulatusque est. Novem fundos agricolae inhabitaverant priusquam Sedanscum Tatari vastaverunt, post invasionem autem solum duo habitati manserunt^[3]. Prosperitas vici in longo tempore decrevit, sed saeculo duodevicensimo situs in melius mutatus est, cum anno 1788 Sedanscum magnas silvas agrosque acciperet post Korpellarum silvarum partitionem. Anno 1872, ultima divisio agellorum facta est, et lente recentiorum temporum rationes accomodare in rebus agriculturae conabantur, atque anno 1900 liberis vici schola aedificata est, cuius aedificium hodie stat. Post primum bellum mundanum plebiscitum evenit, ubi cives Imperii Germanici, qui Masuriam incolabant, suffragari potuerunt, ut Masuria Germaniae vel Poloniae esset^[4]; ducenti incolae Sedansci pro Germania suffragati sunt, nemo pro Polonia.^[3] Annis tricesimis, numerus habitantium amplius quam 300 manebat bonarum conditionum vici progressusque technici gratia. Habitantes piscatui, agriculturae, arti silvarum venandique incumbebant. Extremo secundo bello mundano Sedanscum milites exercitui Unionis Sovieticae invaserunt et tredecim incolas et viginti socios exercitus Tertii Imperii interfecerunt.^[3] Bello anno 1945 confecto, Prussia orientalis ad Poloniam adiungitur, quam ob rem Sedanscum Poloniae nunc vicus est.

Natura[recensere | fontem recensere]

Sedanscum situm est apud lacum qui Sedanscius appellatur. Initium suum in flumine in septentrione habet, quod a quattuor diversibus fluminibus creatur. Lacus a lamis, locis palustriis silvisque circumcingitur; solum in septentrione cum vico vicinatur. Olim plures pisces ibi erant, sed nunc piscatores rarius adveniunt ut captent. Haec sunt dimensiones lacus^[5]:

Maхima altitudo - 6.1m
Longitudo - 2200m
Latitudo - 11000m
Area - 168.50ha
Capacitas - 4212.5 mille m³

In vico pauca prata sunt, ubique vaccae aestate pascuntur. Totum Sedanscum silvae cingunt plenae et arborum foliatarum et pinetarum, quae diversa animalia habitant, inter quae apri, cervini, lupi, alces, castores, meles, vulpes.

Vita socialis[recensere | fontem recensere]

Sedanscum 308 incolae habitant^[6], qui Ortelsburgi discunt et plerique laborant. Quamquam vicus parvus est, homines ex finitimis locis ad se trahit, praesertim cum in vico silentium regnet. Videtur tranquilitas eis placere et otia prope naturam animo bonum effectum habere. Per viam bitumineam incolae Ortelsburgi birotis Sedanscum vehere possunt, iuvenes et parentes cum liberis vel senes cum nepotibus. Sedansci situs est area ludorum liberis et pulchrae silvae splendidae deambulatum itu. Itinerantes in deversorio apud lacum dormire possunt et manere tempus actum caudicis natatum in fluminibus lacuque.