Laches (Plato)

Laches (Graece Λάχης) est dialogus Socraticus a Platone philosopho anno incerto confectum. In numero dialogorum inter mortem Socratis et primum Platonis iter in Siciliam scriptorum numeratur, in quibus de virtutibus agitur. Ut multi alii dialogi eiusdem aetatis in aporiam evadit postquam personae fortitudinis definitionem frustra quaesiverunt.

De personis

Sermo Athenis habetur inter 224 a.C.n. (pugna ad Delion) et 218 (Lachetis mors). Quinque collocutores sunt: duo patres magistros filiis quaerentes, duo praeclari strategi et Socrates, aeternus iuventutis hortator ad philosophiam.

Lysimachus filius magni hominis politici Atheniensis Aristidis fuit. Ipse vitam satis obscuram egit^[1] sed filium sperat avita gloria indignum non fore. Ex eodem demo atque Socrates oriundus est et amborum patres amici fuerunt.
Melesias alterius praeclari hominis politici filius erat, Thucydidis, qui optimatium factionem medio quinto saeculo ducebat atque Pericli adversabatur. De eo nihil aliud accepimus nisi quod unus e quadringentis fuit qui anno 411 frenos democratiae Atheniensi imponere conabantur^[2].
Nicias, praeclarus strategus qui Paci Niciae nomen suum dedit atque expeditione in Siciliam iussu populi ducenda periit.
Laches, strategus qui exercitus et classes Athenienses tam in Sicilia quam in Graecia duxit.
Socrates philosophus bene notus iuventuti educandae deditus.

Filii Melesiae et Lysimachi adsunt sed praeter semel muti sunt. Melesias quoque non multum ad sermonem confert: ceteri satis loquaces sunt. Personae vivide depinguntur: exempli gratia Laches vir acer et vehemens ostenditur, sed firmus et rectus qui orationes non amat nisi illorum oratorum qui eadem faciunt atque dicunt. Nicias urbanior et litteratior est ut qui nobili familia natus multis talibus disputationibus iam interfuit.

Summarium

Lysimachus et Melesias strategos Niciam et Lachetem ad hoplomachiae^[3] magistri spectaculum invitavere scire volentes an haec disciplina ad virtutem iuventutem docendam utilis sit. Ipsi enim a claris patribus olim neglecti fuisse queruntur nec similiter erga filios suos peccare volunt sed magna cura eorum educationi providere in animo habent. Illi Socratem forte adstantem eis magnopere commendant. At Socrates senioribus et artis militaris peritioribus loco sibi cendendum esse existimat. Tum opiniones contrarias proferunt Nicias hoplomachiae laudator et Laches eiusdem exercitationis vituperator. Itaque velut ad arbitrum res ad Socratem redit. Philosophus ad mutatam methodum hortatur: quoniam non constat utrum hoplomachia ad fortitudinem docendam idonea sit necne primum ipsam fortitudinem quid sit quaerendam esse iudicat. Laches qui litteris non multum studuit duas finitiones proponit: loco non cedere in pugna et deinde constantia animi (καρτερία), e quibus priorem angustiorem, posteriorem latiorem esse demonstrat Socrates. Tum Nicias vir litteratior interroganti Socrati sese praebet in locum manus dantis Lachetis. Nicias meminit Socratem in virtutibus omnibus scientias quasdam agnoscere. Itaque fortitudinem definit scientiam esse rerum periculosarum (δεινά) atque rursus rerum fiduciam sui augentium (θαρραλέα). Quam Socrates interpretatur tamquam scientiam malorum et bonorum futurorum^[4]. Ne hac quidem definitione se contentum esse fatetur quia omnis virtus et sapientia in scientia bonorum malorumque consistit quae igitur fortitudinis nullo modo propria est. In hac aporia Socrates comites hortatur ne magistros novos quaerere atque plura discere desinant: fortasse alias melius scient.

Virtutem in partes non divisibilem esse fortasse docet aporia: in Socratis opinione qui scientiam boni et mali possidet omnes virtutes ipso facto habet, non tantum fortitudinem aut temperantiam.

Notae

↑ Memoratur tamen a Demosthene, Adversus Leptinem 115.
↑ Thucydides VIII.86.9.
↑ Hoc est pugna in hoplitae armis.
↑ 198b: τὰ μὲν ἡμέτερα τοίνυν, ὦ Νικία, ἀκούεις, ὅτι δεινὰ μὲν τὰ μέλλοντα κακά φαμεν εἶναι, θαῤῥαλέα δὲ τὰ μὴ κακὰ ἢ ἀγαθὰ μέλλοντα: σὺ δὲ ταύτῃ ἢ ἄλλῃ περὶ τούτων λέγεις;

Editiones

Collection des Universités de France: Platon, Oeuvres complètes. Tome II, Hippias majeur, Charmide, Lachès, Lysis, texte établi et traduit par Alfred Croiset, Les Belles Lettres, 1921
Platon. Lachès et Lysis. Édition, introduction et commentaire par P. Vicaire (Collection Érasme). Paris, Presses Universitaires de France, 1963 Recensio critica
J.P. Mahaffy, "An Ancient Papyrus Fragment of the Laches of Plato" in Hermathena vol. VIII, 1893: 310-321

Plura legere si cupis

Daniel T. Devereux, "The Unity of the Virtues in Plato's Protagoras and Laches", The Philosophical Review, 1992: 765-789
Reinhard Dieterle, Platons Laches und Charmides. Untersuchungen zur elenktisch-aporetischen Struktur der platonischen Frühdialoge, Freiburg, 1966 Recensio critica
Darrell Dobbs, "For Lack of Wisdom: Courage and Inquiry in Plato's "Laches"", The Journal of Politics, 1986: 825-849
Louis-André Dorion, "Le Lachès et l’analogie de la ligne", Laval théologique et philosophique, 1994: 207-222
Bettina Fröhlich: Die sokratische Frage. Platons Laches, Berolini, 2007
Jörg Hardy, Platon: Laches. Übersetzung und Kommentar, Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen, 2014
Robert G. Hoerber, "Plato's Laches", Classical Philology, 1968: 95-105
Ann N. Michelini, "PLATO'S "LACHES": An introduction to Socrates", Rheinisches Museum für Philologie, 2000: 60-75
Øyvind Rabbås, "Definitions and Paradigms: Laches' First Definition", Phronesis, 2004: 143-168
Linda R. Rabieh, Plato and the Virtue of Courage, JHU Press, 2006. Recensio critica
Louise Rodrigue, "La définition du courage dans le Lachès et son illustration dans l’Apologie", Kentron, 2008: 127-144
Iacoba de Romilly, "Réflexions sur le courage chez Thucydide et chez Platon", Revue des Études Grecques, 1980: 307-323"
Walter T. Schmid, On manly courage : a study of Plato's Laches, Southern Illinois University press, 1992 Nonnullae paginae apud Guglum librorum
Konstantinos Stefou, Socrates on the life of philosophical inquiry : a companion to Plato's Laches, Spinger, 2018 Nonnullae paginae apud Guglum librorum
Aristide Tessitore, "Courage and Comedy in Plato's Laches", The Journal of Politics, 1994: 115-133
Curtolo Maria Vittoria, "La tradizione testuale del Lachete di Platone. Rapporti stemmatici fra i manoscritti della terza famiglia", Graeco-Latina Brunensia, Brunae, 2021(26/2): 41-53.

Nexus externi

Textus dialogi in situ Perseus Digital Library (Graece, Anglice)
Textus apud Vicifontem

Nexus interni

Laches, strategus Atheniensis

[1] Memoratur tamen a Demosthene, Adversus Leptinem 115.

[2] Thucydides VIII.86.9.

[3] Hoc est pugna in hoplitae armis.

[4] 198b: τὰ μὲν ἡμέτερα τοίνυν, ὦ Νικία, ἀκούεις, ὅτι δεινὰ μὲν τὰ μέλλοντα κακά φαμεν εἶναι, θαῤῥαλέα δὲ τὰ μὴ κακὰ ἢ ἀγαθὰ μέλλοντα: σὺ δὲ ταύτῃ ἢ ἄλλῃ περὶ τούτων λέγεις;

[1]

[2]

[3]

[4]