Moscua

Haec pagina de urbe Moscua tractat. Si aliud quaeris quod etiam “Moscua” appellatur, vide Moscua (discretiva).

Moscua^[1] (Russice Москва́, tr. Moskvá) est caput, urbs frequentissima, et subiectum foederale frequentissimum Russiae, etiam metropolis regionis Moscuensis (cuius pars tamen non est) et Districtus Foederalis Centralis (Medii) Foederationis Russicae. Maximi momenti est Russiae continentisque sedes civilitatis, oeconomiae, culturae, scientiae, religionis, aerarii, educationis, transportationis. Moscua septentrionalissima (sed non frigidissima) est tellustrium megapolium, frequentissima urbium in Europa sitarum, et, cum circa 13 decies centena milia incolarum, sexta a maxima urbs propria in orbe terrarum.

Per saecula, urbs facta est caput seriei civitatum, a Magno Ducatu Moscoviae medii aevi et insequente Regno Russico ad Russicam Sovieticam Socialisticam Foederativam Rem Publicam, Unionem Sovieticam et hodiernam Foederationem Russicam. Moscuae exstat Cremlinus, arx antiqua quae hodie est ritum Praesidis Russici et rami exsecutivi administrationis Russiae domicilium atque unus ex nonnullis urbis UNESCO Mundi Hereditatis locis. Ambae camerae parlamenti Russici, Duma Civitatis et Concilium Foederationis, Moscuae sedent.

Moscuae sunt nonnulla epitheta, quorum plurima ad eius magnitudinem et statum intra civitatem spectant: Tertia Roma (Третий Рим), Singulum Saxum Album (Белокаменная), Primum Solium (Первопрестольная).

Geographia

Urbs in Europa Orientali, in Districtu Foederali Medio Foederationis Russicae considit, ad flumen Moscum (etiam Moscua dictum), quod urbi nomen dedit. Iausa et Setun' flumina Moscuae minora sunt, Neglina multaque alia in alveis artificialibus subterraneis fluunt.

Historia

Anno 1147, dux Susdaliae Georgius Longimanus, socium suum, ducem Novogardiae Severiae Sventoslaum, Moscuam invitaverat et ibi concilium cum eo habuit. Testimonium chronicale de eventu illo est commemoratio prima huius urbis in annalibus. Idcirco annus 1147 declaratus est proprium fundationis Moscuae tempus, duce Georgio conditore.

Anno 1238, Mongolo-Tartari Moscuam deleverunt, sed ea renata est.

Urbs anno 1260 facta est caput Moscoviae (ducatus Moscuensis), quae saeculo quarto decimo ascendit et saeculis quarto decimo ad sextum decimum multos ceteros ducatus Ruthenorum adiunxit et sic regnum Russicum conformavit. Sedes ducum Moscoviae atque tzarum Russiae erat Cremlinus Moscuensis.

Gubernium Moscuense, cuius metropolis Moscua fuit, inter primis guberniis Russicis creatum est anno 1708.

Anno 1712, Petrus I, monarcha Russicus, caput regni Petropolim transtulit. Moscua tamen valens urbs Russiae mansit, 'Primum Solium' appellata, locus coronae impositionis imperatorum Russicorum erat.

Ab anno 1918, urbs caput Russiae Sovieticae et ab anno 1922 etiam caput Unionis Sovieticae erat. Praeterea, cum gubernium Moscuense anno 1929 abolitum est, Moscua facta est metropolis regionis Moscuensis, eodem anno creatae.

Annis tricesimis quadragesimisque Iosephus Stalin ornatu Moscuam restruere incepit, at Bellum Magnum Patrium omnia proposita complere obstitit. Hos annis caeliscalpium Universitatis Publicae Moscuensis aedificabantur.

Anno 1991, post discidium URSS, Moscua facta est caput Russiae sui iuris.

Numerus incolarum

Civium numerus, secundum censum anni 2010, est 11 503 501,^[2] secundum autem aestimationem anni 2012, 11 629 116.^[3] est. Moscua numero incolarum est maxima Russiae totiusque Europae urbs et sexta a maxima mundi urbe.

Incolae urbis ut plurimum sunt gentis Russorum (84.83%). Moscuae etiam habitant homines multarum aliarum gentium: Ucraini (2,44 %), Tatari (1.60% ), Armeni (1.20%), etc.

Demonymum civis Moscuensis est Moscovita (Russice москвич, tr. moskvič).^[4]

Secundum indicem Forbes (2011), Moscuae fuerunt 79 miliardarii, plus quam Novo Eboraco, ut cui plurimi sint miliardarii.^[5]

Oeconomia

Moscua fuit magnum industriae sedes (e.g. constructionis machinarum et metallurgiae) et nunc est sedes mercaturae, ubi sita est publica mediae Russiae mensa.

Transportatio

Urbi est amplum transportationis rete, inter quod quattuor aeroportus internationales, novem stationes ferriviarum, et unus ex altissimis orbis terrarum tubis subterraneis, Metro Moscuensis, per numerum itinerum alter solum a tubo in Tocio, et habitum unum ex urbis monumentis ob opulentam et diversissimam stationum 185 architecturam.

Scientia et cultura

Theatrum Magnum (vulgo *Bol'šoj*) Moscuae.

Moscua est valens scientiae culturaeque sedes. Multas universitates studiorum (inter quas Universitas Publica Moscuensis, Universitas Paedagogica Publica Moscuensis, Universitas Publica Technica Moscuensis Baumaniana, Institutum Publicum Relationum Internationalium Moscuense, Universitas Publica Artium Humaniorum Russica etc.), theatra et musea, quorum Pinacotheca Tretiakoviana memorari potest, habet. Moscuae sita est Bibliotheca Civica Russiae, maxima in Russia, necnon Lužniki stadium. Hac in urbe sunt multa monumenta historiae et culturae.

Religio

Incolae religiosae Moscuae praesertim sunt Christiani Orthodoxi, cum aliarum religionum fideles (e.g. Musulmani, Iudaei, Buddhistae) hac in urbe haud pauci sunt.

Moscuae residit archiepiscopus Russicae (Ruthenicae) Ecclesiae Orthodoxae—Patriarcha Moscuensis et totius Russiae (Rutheniae), sedem suam in Monasterio Sancti Danielis habens. De ecclesiis orthodoxis Moscuae 'Quadraginta Quadragies' (Сорок Сороков) dicebatur. In lingua Russica vetere verbum сорок 'quadraginta' etiam significavit administrativum ecclesiae districtum, qui in circa quadraginta templis constitit.

Loci notabiles

Moscuae sunt multa monumenta historiae et architecturae, e.g., Cremlinus Moscuensis (arx antiqua urbis, inter alia nonnulla clara templa et palatia atque Tzarem-campanam et Tzarem-gunnam habens) cum foro Pulchro (ubi sunt Ecclesia Cathedralis Basilii Beati, Pantopolium principale et Mausoleum Leninense). Foro Pulchro Kitaigorod adiacet. Monumenta alia notiora sunt Tsaritsyno, Kolomenskoje, Ecclesia omnium sanctorum in Kulischki, Monasterium Novodevicense etc.

Munera notabilia

Incolae notabiles

Nati

Mortui

Nexus interni

Mare Moscoviense

Notae

↑ J. G. Th. Graesse, Orbis Latinus (Dresdae: Schönfeld, 1861; 1909. Brunsvici, 1972, 3 voll.) 1 2 3; Ephemeris 2007/Breves. Quamquam una tantum nominis forma in titulo et lemmate adlata opus est, nihil est, quin curiositatis causa alias quoque nominis formas quandoque usitatas adiciamus, quae sunt: Mosqua, Moscovia (ambae formae ex Graesse) et denique Moscha (Ioannes Hofmannus, Lexicon universale, tomus III, p. 222).
↑ "Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1". Всероссийская перепись населения 2010 года (Census Russica 2010). Federal State Statistics Service. 2011
↑ [1].
↑ Lexicon Russico-Latinum.
↑ Ody, Elizabeth (2011-03-10). "Carlos Slim Tops Forbes List of Billionaires for Second Year". Bloomberg .

Bibliographia

Berton, Kathleen. 1991. Moscow: An Architectural History. St. Martin's Press.
Brooke, Caroline. 2006. Moscow: A Cultural History. Oxford University Press.
Brumfield, William Craft. 2004. A History of Russian Architecture. Seattli: University of Washington Press. ISBN 978-0-295-98394-3.
Bushnell, John. 1990. Moscow Graffiti: Language and Subculture. Unwin Hyman.
D'Amato, Giuseppe. 1998. "Mosca 1990–1993." In Il Diario del Cambiamento. Mediolani: Greco & Greco. ISBN 88-7980-187-2.
Dutkina, Galina. 1995. Moscow Days: Life and Hard Times in the New Russia. Conversus a Catherine Fitzpatrick. Kodansha America.
Girard, Marcel. 1967. Splendours of Moscow and Its Surroundings. Ex Francogallice conversus.
Hromov, S. S., et al., eds. 1981. History of Moscow: An Outline. Ex Russico conversus.
Neubert, Karel. 1964. Portrait of Moscow.
Schmidt, Albert J. 1989. The Architecture and Planning of Classical Moscow: A Cultural History.
Большой атлас Москвы / Московский гос. ун-т им. М. В. Ломоносова; картогр. основа — Роскартография; науч. рук. Н. С. Касимов, В. С. Тикунов. — Moscuae: Феория, 2013. — 999 с. — ISBN 978-5-91796-032-6.
Колодный Л. Е. 1991. Москва у нас одна. Moscuae: Политиздат.
Москва. Энциклопедия / гл. ред. А. Л. Нарочницкий. — Moscuae: Советская Энциклопедия, 1980.

Nexus externi

Situs geographici et historici: Locus: 55°45′2″N 37°37′3″E • OpenStreetMap • 524901 GeoNames • Thesaurus Getty • Facebook Places • Store norske Lexikon • Treccani • Большая российская энциклопедия

Vicimedia Communia plura habent quae ad Moscuam spectant.

Europae urbes milies milium incolarum

Athenae • Barcino • Belogradum • Berolinum • Birminghamia • Bruxellae • Bucaresta • Budapestinum • Casanum • Catharinopolis • Charcovia • Colonia Agrippina • Constantinopolis • Hamburgum • Kiovia • Londinium • Lutetia • Matritum • Mediolanum • Minscum • Monacum • Moscua • Neapolis • Novogardia Inferior • Odessa • Permia • Petropolis • Praga • Roma • Rostovia ad Tanaim • Samara • Serdica • Ufa • Varsavia • Vindobona • Volgogradum • Voronegia

Opus geopoliticum • Maximae urbes orbis terrarum • Index maximarum urbium Europaearum

Capsae cognatae: Urbes Europae capitales • Urbes Africae maximae • Urbes Americae Australis maximae • Urbes Americae Septentrionalis maximae • Urbes Asiae maximae • Urbes Indiae maximae • Urbes Oceaniae maximae • Urbes Sericae maximae

Urbes Europae capitales

Ordine alphabetico enumeratae: Amstelodamum • Andorra Vetus • Athenae • Belogradum • Berna • Berolinum • Bratislavia • Bruxellae • Bucaresta • Budapestinum • Chisinau • Eblana • Hafnia • Helsingia • Holmia • Kiovia • Labacum • Londinium • Lutetia • Luxemburgum • Marinum • Matritum • Minscum • Monoecus • Moscua • Olisipo • Osloa • Podgorica • Praga • Reykiavica • Riga • Roma • Scupi • Seraium • Serdica • Tallinna • Valetta • Vallis Dulcis • Varsavia • civitas Vaticana • Vilna • Vindobona • Zagrabia
Sub civitatum nominibus annexae: Albania • Andorra • Austria • Belgia • Bosnia et Herzegovina • Britanniarum Regnum • Bulgaria • Cechia • Croatia • Dania • Estonia • Finnia • Francia • Germania • Graecia • Helvetia • Hibernia • Hispania • Hungaria • Islandia • Italia • Lettonia • Lichtenstenum • Lituania • Portugallia • Luxemburgum • Macedonia • Melita • Moldavia • Monoecus • Mons Niger • Nederlandia • Norvegia • Polonia • Romania • Russia • Ruthenia Alba • Sanctus Marinus • Serbia • Slovacia • Slovenia • Suecia • Turcia • Ucraina • civitas Vaticana

Opus geopoliticum • Urbes orbis terrarum capitales

Capsae cognatae: Urbes Europae maximae • Urbes Africae capitales • Urbes Americae Australis capitales • Urbes Americae Septentrionalis capitales • Urbes Asiae capitales • Urbes Oceaniae capitales

Divisio administrativa Moscuae

	Moscuae vexillum
Media Urbs \| Septentrionalis \| Septentrionalis-Orientalis \| Orientalis \| Australis-Orientalis \| Australis \| Australis-Occidentalis \| Occidentalis \| Septentrionalis-Occidentalis \| Moscua Nova \| Troitskensis \| Zelenograd

[1] J. G. Th. Graesse, Orbis Latinus (Dresdae: Schönfeld, 1861; 1909. Brunsvici, 1972, 3 voll.) 1 2 3; Ephemeris 2007/Breves. Quamquam una tantum nominis forma in titulo et lemmate adlata opus est, nihil est, quin curiositatis causa alias quoque nominis formas quandoque usitatas adiciamus, quae sunt: Mosqua, Moscovia (ambae formae ex Graesse) et denique Moscha (Ioannes Hofmannus, Lexicon universale, tomus III, p. 222).

[2010Census-2] "Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1". Всероссийская перепись населения 2010 года (Census Russica 2010). Federal State Statistics Service. 2011

[3] [1].

[4] Lexicon Russico-Latinum.

[5] Ody, Elizabeth (2011-03-10). "Carlos Slim Tops Forbes List of Billionaires for Second Year". Bloomberg .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]