Usor:Agnese e Elisa
DEVOTIO PUBLII DECII MURIS
Devotio Publii Decii Muris, consulis Romani, carmen, dictum ab eo, est. Quo carmine is deis se sacravit in Veserensi pugna in CCCXL a.C., cum pro patria sua se immolavisset. Romani pugnaverunt contra Latinos et Campanos, qui eorum imperium detractaverant.
Pugna a Livio in libro "Ab Urbe Condita" dicta est. Scriptor formam accomodatam ad nostrum temporem tradidit, cum exiguiis signis linguae vetustae. In hoc tempore, cum perturbatio esset, consul Decius hortatus est populi Romani pontificem publicum, Marcum Valerium, pronutiare ritualia verba quibuscum pro exercitu potuit immolare se. Cogitabat auxilium deorum necessarium esset. Pontifex imperavit eum togam praetextam induere et, cum in telo staret, haec verba dicere capite velato, et manu porrecta sub toga usque ad mentum.
Iane
Iuppiter
Mars pater
Quirino
Bellona
Lares
Divi Novensiles
Divi Indigestes
Divi, quorum est potestas nostrorum
hostiumque
Dique Manes,
vos precor veneror, veniam peto feroque,
uti populo Romano Quiritium vim
Victoriam prosperities
hostesque populi Romani Quiritium
terrore formidine morteque afficiatis.
Sicut verbis nuncupavi,
ita pro re publica populi Romani
Quiritium,
exercitu, legionibus, auxiliis populi
Romani Quiritium,
legionibus auxiliaque hostium mecum
Deus Manibus Tellurique devoveo.
In "Ab Urbe Condita" VII,9,9-12 Livius scripsit quid acciderit postquam consul hoc dixit . Decius, tam concitatus ut videbatur eum a cielo mitti ad expiandum omnes iras deorum et ad dandum exitium hostibus. Hostes cum eum viderent, valde exterruentur et fugiverunt ut primum is, transfixus sagittis, periit. Ex vetustis nuntiis, consulis Decii et liber et nepos, quorum nomina eadem erant, pro salute patriae deis se immolaverunt cum eodem ritu. Liber se immolavit in pugna Sentinensi, nepos in bello Tarentino.
Miles Capestranensi, exemplum artis Italicae in VI seculo a.C., servatus in Museo Nationis Teatis, altitudinis 2.20 fere statua est, effictus cum eius armis et cum persona funebri. Coniuctus est cum ritu devotionis: cum miles, immolaturus in pugna, superstes erat, in eius locum statua altissima, vicarius ritualis superstitis, sepelienda erat.