Cornelius Schonaeus

Nulla Vicipaediae Latinae pagina huc annectitur.

Quaesumus in alias commentationes addas nexus ad hanc paginam relatos. Quo facto hanc formulam delere licet.

Català: No hi ha cap article a la Viquipèdia en llatí que enllaci amb aquest. Si us plau, aneu a una pàgina relacionada amb el tema i afegiu-hi un enllaç que dirigeixi el lector cap aquí. Un cop ho hagueu fet, podreu esborrar la plantilla.
Deutsch: Kein anderer Artikel der lateinischen Vicipaedia verweist auf diesen. Bitte füge in einem nahverwandten Artikel einen Verweis hierhin ein. Sobald dies geschehen ist, kann diese Vorlage entfernt werden.
English: No other page on the Latin Vicipaedia links to this. Please go to a closely related page and insert a link pointing here. Once that is done, this header can be deleted.
Esperanto: Neniu alia paĝo de la latinlingva Vikipedio havas ligilon al tiu ĉi paĝo. Bonvolu iri al teme proksima artikolo kaj meti ligilon tien ĉi. Poste vi rajtas forigi la atentigilon pri ligilmalĉeesto.
Italiano: Nessun'altra pagina sulla Wikipedia in latino si collega a questo articolo. Vai a una pagina strettamente correlata e inserisci un link che punta qui. Fatto ciò, questa intestazione può essere cancellata.

Haec commentatio vicificanda est ut rationibus qualitatis propositis obtemperet.

Quapropter rogamus ut corrigas, praecipue introductionem, formam, nexusque extra et intra Vicipaediam.

Cornelius Schonaeus (Nederlandice Cornelis Schoon, Gudae natus anno 1540, Harlemi mortuus die 23 Novembris anno 1611) magister fuit et ludi rector et fabularum scriptor nederlandensis. Notissimus est ob suos de Biblicis locis ludos.

Vita

Schonaeus natus est primogenitus structoris Adriaen Corneliszoon Schoon et Machtelt Claesdatter. Primam institutionem accipit in schola latina Gudae ac fortasse postea, teste biographo Van der Venne, Traiecti ad Rhenum^[1], ulteriorem in universitate Lovanii. A Cornelio Valerio Flandrico philologo inspiratus, epigrammata et elegia Latine scribit. Diploma studiorum suorum non comprobatur.

Post tempus, quo paedagogus privatus laborat, nominatur magister ludi Latini Harlemi, forsitan anno 1564. Anno 1565 vel 1566 in matrimonium ducit Weyntgen Jacobsdatter (van) Blyenburg, quae Gudae quoque nata erat, habebuntque saltem septem filios. Exemplis priscorum Plauti Terentiique inspiratus, fabulas morales argumentorum biblicorum contexit, quamvis sine multa contentione theatrali, quas in suo ludo exhibet, primum Tobaeum anno 1568. Adiciendum est, quamvis de locis biblicis scripserit, non ponendum esse eum habuisse Plauti Terentiique fabulas pravas vitiosasque.^[2]

Anno 1572 praefectus est rector ludi Hagae. Posthac, anno 1574, Harlemum redit rector ludi sui veteris, successor Cornelis Jacobs Ketel, et anno 1576, novam ludi regulam edidit (Leges scholasticae). Civitates Hollandiae eum commendant ad grammaticam latinam scribendam, quam anno 1580 edidit. Anno 1609 labore rectoris abdicat, mortuusque est Harlemi 23 Novembris anno 1611.

Fortuna

Cornelius Schonaeus famam magni magistri et auctoris vivus consecutus est, Terentius Christianus nuncupatus propter opera fabulis Plauti Terentiique inspirata. Tempore eius fuerunt pictores ut Hendricus Goltius, Petrus de Jode I et Johannes Saenredam qui scaenas Schonaei fabularum propagavere in imaginibus delineatis et pictis et impressis. Schonaei opera imprimuntur usque ad saeculum XVIII.

Posteriores autem minus delectavit lectores. E.g. Alexander von Weilen, historicus Viennensis, Schonaeum in Allgemeine Deutsche Biographie in fine saeculi XIX eum commemorans ait, "Historiae litterarum nihil opus est conservare Schonaei, contra debet eam admirationem reprimere quam Terentius Christianus accepit inter homines suae aetatis" (versum e lingua Germanica).

Opera Schonaei in linguas Anglicam, Danicam, Germanicam et Polonicam versa sunt.^[3]

Opera

Dramata

Vetus Testamentum

Tobaeus, super librum Tobaei
Nehemias
De instauratione Hierosolymae comoedia sacra
Naaman, super ducem Aramaicum Naaman
Josephus, de patriarcha Joseph libri Genesis
Juditha
Daniel
Susanna

Novum Testamentum

Saulus conversus
Triumphus Christi
Typhlus, de sanatione caeci
Pentecoste
Ananias, de Anania Damascensis
Baptistes, de Johanne Baptista

Farces^?

Pseudostratiotae ("falsi milites")
Cunae
Vitulus
Dyscoli, quae in scaena accommodat Rebelles, opus Georgii Marcopedii

Alia

Leges scholasticae, regula ludi
Catalogus librorum
Ars grammatica latina
Liber elegiarum, appendix Tobaei anno 1570 editi
Liber epigrammatum
Fabula comica, novissimum opus scriptum et Latine et Batavice

Notae

↑ H. van der Venne, "Cornelius Schonaeus (1540-1611)", in: Jan Bloemendal et Chris Heesakkers (eds.), Bio-bibliografie van Nederland Humanisten. Digitale uitgave DWC / Huygens Institut KNAW (Haga, anno 2009).
↑ Michiel Verweij, "The Terentius Christianus at work. Cornelius Schonaeus as a Playwright", in: Philip Ford et Andrew Taylor (eds.), The Early Modern Cultures of Neo-Latin Drama, pag. 96.
↑ Jan Bloemendal, Spiegel van het dagelijks leven? Latijnse school en toneel in de noordelijke Nederlanden in de zestiende en zeventiende eeuw, paginae 61-62.

Bibliographia

Venne, Hans van de, Cornelius Schonaeus Goudanus (1540-1611). Deel 1: Leven en werk van de christelijke Terentius. Nieuwe bijdragen tot de geschiedenis van de Latijnse scholen van Gouda, ’s-Gravenhage en Haarlem (Voorthuizen: Florivallis, 2001)
Venne, Hans van de, Cornelius Schonaeus Goudanus (1540-1611). Deel 2: De vriendenkring: gedichten van en aan zijn vrienden (Voorthuizen: Florivallis 2002)
Venne, Hans van de, Bibliographia Schonaeana (1569-1964). A bibliography of the printed works of Cornelius Schonaeus Goudanus (Voorthuizen: Florivallis, 2003)
Venne, Hans van de, "Cornelius Schonaeus Goudanus en zijn contacten met het Antwerpse boekbedrijf, inzonderheid de Officina Plantiniana 1568/69-1610", De Gulden Passer 74 (1996), págs. 307–342
Garrer, A.H., Schonaeus. Bijdrage tot de geschiedenis der Latijnsche School te Haarlem. Aan het Haarlemsche Gymnasium bij de herdenking van zijn 500jarig bestaan opgedragen (Haarlem: Erven F. Bohn, 1889)

Nexus externi

Census Nederlands Toneel, facsimiles et opera electronica auctorum nederlandensium ante annum 1803, incl. Cornelio Schonaeo.

[1] H. van der Venne, "Cornelius Schonaeus (1540-1611)", in: Jan Bloemendal et Chris Heesakkers (eds.), Bio-bibliografie van Nederland Humanisten. Digitale uitgave DWC / Huygens Institut KNAW (Haga, anno 2009).

[2] Michiel Verweij, "The Terentius Christianus at work. Cornelius Schonaeus as a Playwright", in: Philip Ford et Andrew Taylor (eds.), The Early Modern Cultures of Neo-Latin Drama, pag. 96.

[3] Jan Bloemendal, Spiegel van het dagelijks leven? Latijnse school en toneel in de noordelijke Nederlanden in de zestiende en zeventiende eeuw, paginae 61-62.

[1]

[2]

[3]