Guebwiller
Guebwiller (Theodisce Gebweiler) est urbs et commune Francicum 11 022 incolarum (anno 2019) praefecturae Rheni Superioris et ab anno 2021 Communitatis Europaeae Alsatiae in regione orientali olim Alsatia, post autem diem 1 Ianuarii 2016 Alsatia Campania Arduenna et Lotharingia et nunc ex plebiscito Grand Est appellata.
Geographia
[recensere | fontem recensere]Guebwiller oppidum Mulhusia 23 km distat a septentrione et occidente; item 18 km a Thann a septentrione-oriente et 25 km Colmaria a meridie-occidente. In introitu vallis Florigerae (Francogallice Florival) situm est, ubi fluit rivus Lauch sub Vosego monte, cuius cacumen, Le Grand Ballon dictus (1424m altus), octo tantum chilometra ab urbe abest, e quo saepe ballon de Guebwiller nominatur. Incolae iam ab anno 1969 ferrivia omnino carent, quod urbi maxime nocet,[1] quia remota a magnis itineribus manet.
Administratio
[recensere | fontem recensere]Diu sedes subpraefecturae et caput circumdarii Guebwiller nuncupati fuit quod die primo Ianuarii 2015 in novum circumdarium Thann-Guebwiller contributum est, cuius sedem in urbe Thann inveneris.[2] Guebwiller cantoni maiori duodeviginti communium praeesse contentum esse oportet, quae sunt haecː Bergholtz, Bergholtzzell, Buhl, Guebwiller, Hartmannswiller, Issenheim, Jungholtz, Lautenbach, Lautenbachzell, Linthal, Merxheim, Murbach, Orschwihr, Rædersheim, Rimbach-près-Guebwiller, Rimbachzell, Soultz-Haut-Rhin, Wuenheim. Ante 2015 undecim communia in illo cantone erant, tum vero septem communia cantonis olim Sultzensis addita sunt.
Historia
[recensere | fontem recensere]Anno 774, villa Gebunvvillare abbatiae Murbacensi donatur. Ibi urbs duodecimo saeculo crevit quae Medio Aevo et temporibus recentioribus usque ad Magnas Res Novas caput administrativum illorum potentium abbatum dominiorum fuit.[3] Ibi ecclesiam sancto Leodegario dicatam et palatium urbanum[4] aedificaverunt. Urbs ecclesiastica satis prospera erat (3000 incolarum circa 1790) et vitis culturae dedita. Saeculo undevicensimo ex toto mutatus est eius aspectus quoniam textilium fabricae multiplicabantur, pecuniam in illa industria collocantibus Mulhusiensibus et Helveticis patronis. Saeculo vicesimo, Guebwiller secundum locum in Elisatia post Mulhusiam in textilibus conficiendis obtinebat. Annis 1960 et 1970 illa industria vergere coepit, atque hodie sola fabrica Schlumberger superest. Numerus incolarum quo ante primum bellum mundanum pervenerat (ca 13 000) numquam postea aequari potuit.
Cives clari
[recensere | fontem recensere]- Theodorus Deck (1823–1891), ceramista cuius opera in museo eponymo visenda sunt.
- Ioannes Schlumberger (1877-1968), scriptor et editor qui una cum Andrea Gide La Nouvelle revue française (NRF) creavit.
Nexus interni
Plura legere si cupis
[recensere | fontem recensere]- Séraphin Dietler, Chronique des Dominicains de Guebwiller : 1124-1723, Société d'histoire et du Musée du Florival, 1994 versio Francogallica libri Die Gebweiler Chronik des Dominikaners, Gebweiler, J. Boltze'schen Buchhandlung, 1898 Editio 1844 ab X. Mossmann curata
- Guebwiller, une histoire, Mulhusia, Médiapop, 2022. (Photographemata cum commentariis)[5]
- Denis Ingold, "Juifs du prince-abbé : les Juifs de Guebwiller", Archives Juives, 2002ː 102-115
- Cécile Modanese, "Guebwiller, Schlumberger-city ?", Revue d'Alsace, 2021ː 179-207
- Xavier Mossmann, Murbach et Guebwiller: Histoire d'une abbaye et d'une commune rurale d'Alsace, Guebwiller, 1866
- Sonia Pelletier-Gautier, L'Église et la vie religieuse à Guebwiller à la fin du Moyen âge, Colmariae, Oberlin, 1988
- Patrick Ponsot, "Le décor baroque des Dominicains de Guebwiller et sa restauration en 1711", Bulletin Monumental, 2006ː 179-185
- Emmanuel Subiali (editor), Souvenirs de la période d'Occupation et de la Libération à Guebwiller et dans les communes environnantes 1940-1945, Colmaria, J. Do Bentzinger, 2005 [1]
Notae
[recensere | fontem recensere]- ↑ Historia ferriviae inter Lautenbach et Bollwiller. Bollwiller statio in linea Mulhusia-Colmaria est.
- ↑ Decretum 2014-1720.
- ↑ X. Mossmann (1866).
- ↑ Castellum Neuenburg. Chronologia.
- ↑ L'Alsace, 8 septembris 2022
Nexus externi
[recensere | fontem recensere]Vicimedia Communia plura habent quae ad Guebwiller spectant. |
Situs geographici et historici: Locus: 47°54′27″N 7°12′37″E • OpenStreetMap • GeoNames • "68112" apud INSEE |